Windows Server 2012 R2 – Giriş

GİRİŞ

Microsoft’un Windows sunucu ailesi işletim sistemlerinin son ürünü olan Server 2012 R2 nin hem yeni başlayanlar hem de BT uzmanları için tasarlanmış kitabı ile beraberiz. Bu geniş kapsamlı kitabımızın içerisinde Windows Server 2012 R2 nin baştan kurulumundan genel özelliklerine , bir BT sisteminin sıfırdan büyük ölçekli olarak yapılandırılmasına, felaket kurtarma çözümlerinden sanallaştırma altyapılarının hazırlanmalarına kadar bütün konuları ayrıntılı olarak ele alıyor olacağız. Microsoft Cloud OS vizyonunun kalbinde yer alan Windows Server 2012 R2 sanallaştırma, yönetim, ağ, sanal masaüstü altyapısı, erişim ve bilgi koruma, web ve uygulama platformu ve daha fazla alanda geliştirmelerle Microsoft’un küresel ölçekte bulut hizmeti deneyimlerini yaşayabileceğiniz bir işletim sistemidir. Buluttan gelen tek sunucu olarak adlandırılan Server 2012 ailesi aynı zamanda birçok yenilikle karşımıza çıkmaktadır, bu yeniliklerin ve özelliklerin tamamını ilerleyen konularımızda inceleyeceğiz.

Kitabımız yazılmaya başlandığı zamanlarda BT sistemlerinde dünya genelinde aktif olarak sunucu işletim sistemleri olarak Windows Server 2003 R2 ve Windows Server 2008 R2, client işletim sistemi olarak ise Windows 7 ve Windows 8 kullanılmaktaydı. Server 2003 R2 işletim sisteminin 10 senenin üzerinde bir zaman geçmesine rağmen kullanıldığı düşünülürse bu kitabımızın en az 2020 yılına kadar geçerliliğini koruyacağını varsayabiliriz. Yine gelecek senelerin trendleri arasında Bulut Bilişim çağı olduğundan dolayı bu sistemleri iyi bilmek durumundayız. Ek bilgi olarak diğer trendler arasında Big Data, Mobility, Security ve Social Network bulunmaktadır.

Microsoft’un Windows XP ye desteğinin tamamen sona ermesiyle birlikte sunucu tarafında Server 2012 R2 geçişini düşünüyorsanız son kullanıcılarınızında en uyumlu işletim olan Windows 8 kullanmaları önerilmektedir.

Windows Server 2012 R2 Tarihçesi

Windows NT ile başlayan Windows 2000, Windows 2003, Windows 2003 R2, Windows 2008, Windows 2008 R2, Windows Server 2012 (Ağustos 2012) ile devam eden sunucu işletim sistemlerinin en sonuncusu Windows Server 2012 R2 Ağustos 2013 tarihi itibariyle RTM (Release to Manufacture) olup yayınlanmaya başlanmıştır. Bu süre içerisinde ilk olarak Windows Server 8 olarak lanse edilmesine rağmen sonradan ismi değişip Windows Server 2012 olarak kalmıştır.

Windows Server 2012 ve R2 Sürümleri

Windows Server 2008 R2 ailesinden alıştığımız Enterprise Edition, Web Edition, HPC sürümleri artık Server 2012 ile birlikte kullanılamayacaktır. HPC sürümü sadece Windows Server 2012 Standart ve Datancenter lisanslarında kullanılmak üzere ücretsiz HPC pack 2012 indirme hakkı sağlayacaktır.

Yapımıza göre hangi sürümü seçeceğinize karar vermemiz gerekecektir. Windows Server 2012 R2’in 4 sürümü bulunmaktadır. Bu 4 sürümden Standart ve Datacenter sürümleri çoğunlukla kurumsal yapılarda kullanılmakta olup her iki sürüm arasındaki tek fark sunucu içerisindeki sanal sunucu sayılarıdır.

Windows Server 2012 R2 Foundation

En az limitlere sahip sürümdür. Genellikle bu sürümü tercih edecek firmalar çok küçük ölçekli olmakla birlikte tek soket işlemci, Max. 32 GB RAM, 15 kullanıcıya kadar uzak masaüstü bağlantı, 30 SMB bağlantı desteği ile sınırlı kalmaktadırlar. Windows Server 2012 R2 Sürümleri ve Limitleri tablosundan da görüleceği üzere sanallaştırma (Hyper-v) desteği yoktur, OEM olarak satın alınabilir.

Windows Server 2012 R2 Essentials

Limitleri biraz daha artırılmış sürümdür. Small Business Server yerine gelen küçük firmalar için kullanılabilecek olan bu sürümde iki soket işlemci, Max. 64 GB RAM, 25 kullanıcıya kadar uzak masaüstü bağlantı, 16.777.216 SMB bağlantı desteği ile sınırlıdır. Hyper-v sanallaştırma desteği bulunmamakta tek kopya olmak koşuluyla sanal ortamda çalışabilmektedir. Volume Licensing, Retail ve OEM olarak satın alınabilir.

Foundation ve Essentials sürümlerinin herikisi de küçük ölçekli firmalar için kullanılabilecek olup ileriye dönük kapasite artırımları ve şirket büyümeleri gözönüne alınırsa standart ve/veya datacenter sürümlerini kullanmak çok daha doğru olacaktır.

Windows Server 2012 R2 Standard

Öncelikle şunu belirtelim; Standart sürüm ile Datacenter sürümü arasındaki tek fark içerisindeki sanallaştırılabilen sunucuların sayısıdır bunun haricindeki bütün özellikleri eşittir. 2 sanal sunucu desteği bulunmakta sanallaştırmanın az olduğu ve hiç kullanılmayacak ortamlar için önerilmektedir.

Örneğin Hyper-V ortamında sanallaştırma planlıyor ve en az bir sunucu (Host) üzerinde 4 ve üzeri sunucu sanallaştırmayı düşünüyorsanız kesinlikle datacenter sürümü kullanmalısınız. Aksi taktirde lisanslama modeline göre 2 adet ve üzeri Standart lisans almanız gerekecektir. 2 soket CPU için bir adet standart lisans kullanılır.

Windows Server 2012 R2 Datacenter

En kapsamlı sürüm olarak geçmekte ve sanallaştırmanın çok yoğun olarak kullanılacağı ortamlarda kullanılması önerilmektedir. Bu amaçla Private Cloud, Hybrid Cloud yapıları için zorunluluk gibi bir durumdur. Datancenter lisansı satın aldığınızda Hyper-V rolunu de aktif hale getirdikten sonra içerisinde sınırsız (CPU – RAM fiziksel limitlerinize bağlı olarak) sanal makine oluşturabilirsiniz.

Standart sürümünde olduğu gibi 2 soket CPU için bir datacenter lisans kullanılmaktadır, eğer içerisinde oluşturdugunuz sanal makinelerde fiziksel CPU ihtiyacınız oluşuyor ve 4 fiziksel soket CPU kullanmanız gerekiyorsa bu durumda 1 adet daha datacenter lisans satın almanız gereklidir. Yani her 2 soket CPU için ilave bir adet lisans satın almanız gerekiyor.

 

Tablo 1. Windows Server 2012 R2 Sürümleri ve Limitleri

Standart, Datacenter, Foundation ve Essentials 4 ana sürümüne ek olarak Windows Storage Server 2012 R2 (Standart / Workgroup) , Microsoft Hyper-V Server 2012 R2, Windows MultiPoint Server gibi bazı özelleştirilmiş sürümleri de bulunmaktadır.

Windows Server 2012 R2 Core Sürümü

Öncelikle Server Core nedir bunun tanımını yapalım. Server Core minimum kurulum imkanları ile sunucu rollerini yapılandırma olarak adlandırılabilir. Böylelikle grafik arayüzü olmadığından daha az kaynak tüketmekte, daha güvenli olmakta, daha az bakım gerektirmekte ve sadece istenilen rol için konfigurasyon yapılmaktadır. Bu sürüm sadece Standart ve Datacenter olarak kurulabilmekte olup Server Core sürümü aşağıdaki rol ve özellikleri desteklemektedir.

• Active Directory (AD)
  
• Active Directory Lightweight Directory Services (AD LDS)
  
• DHCP Server
  
• DNS Server
  
• File Services
  
• BITS Server
  
• BranchCache
  
• HyperV
  
• IIS
  
• Printing Services
  
• Streaming Media Services
  
• iSCSI
  
• Load Balancing
  
• MPIO
  
• qWave
  
• Telnet
  
• Unix Migration
  
• Active Directory Certificate Services
  

Server Core sürümünde command prompt, registry editor, notepad, Task Manager, System İnformation ve Windows installer kullanılabilir durumda olmasına rağmen mmc consolları, explorer, paint vb. arayüzler kullanılamaz durumdadır.

Peki hangi durumlarda server core tercih etmeliyiz?

Örneğin bir ortamda sadece DHCP server kurup IP dağıtmak istiyorsak grafik arayüzü (GUI) olan bir sürüme ihtiyacımız olmayacaktır. Çok kısa bir süre içerisinde kurulumu yapılıp, konfigure edilebilir.

Başka bir örnekte DNS server kurulumu için de server core kullanabiliriz. Normal bir kuruluma oranla % 25 disk alanı, RAM ve CPU kazanımları sağlayabiliriz.

Windows Server 2012 Kurulum Gereksinimleri

Server 2012 sürümlerine göre kurulum gereksinimleri farklılık göstermektedir. Windows Server 2012 R2 Sürümleri ve Limitleri tablosunda sürümünüze göre gereksinimlerinizi görebilirsiniz. Sürümler haricinde tam yükleme (GUI) ve Server Core yükleme seçenekleri arasındada farklılıklar bulunmaktadır. Server Core sürümü daha az kaynak (Disk, RAM) kullanır.

Server 2012 R2 kurulumu için minimum fiziksel donanım gereksinimleri tablosu aşağıdaki gibidir.

 

Tablo 2. Windows Server 2012 R2 Kurulum Gereksinimleri

Eğer sanallaştırma yapacaksanız ve Failover Cluster özelliğini de kullanmayı düşünüyorsanız RAM / Disk / CPU planlamasını dikkatli yapmalısınız.